Een telescoop, ook vaak sterrenkijker genoemd, is een optisch instrument dat is gemaakt om licht van zeer verre afstand op te pakken. Kenmerkend voor een telescoop is de zeer hoge vergrotingsfactor en een grote diameter van het objectief. Het grote objectief is erg belangrijk omdat deze zorgt voor meer licht dat opgevangen wordt.
Een telescoop lijkt een simpel apparaat om de sterrenhemel van dichterbij te bekijken. Echter is er een grote hoeveelheid specificaties verbonden aan iedere telescoop, waardoor het allemaal wat gecompliceerder wordt dan doet vermoeden. Voor meer uitleg over wat de specificaties inhouden kunt u contact opnemen met een van onze telescoop specialisten.
Telescopen worden vooral gebruikt in de astronomie, vanwege de grote vergroting en capaciteit om veel licht op te vangen. Andere doeleinden zijn astrofotografie, waar de sterrenhemel, planeten of de maan wordt gefotografeerd, en landobservaties.
Er bestaan in principe drie verschillende soorten telescopen: refractortelescopen oftewel lenzentelescopen, reflectortelescopen oftewel spiegeltelescopen of Newtontelescopen en catadioptrische telescopen. De belangrijkste verschillen en de voor- en nadelen van ieder type sterrenkijker worden kort uitgelegd.
Een refractortelescoop, ook wel lenzentelescoop genoemd, gebruikt lenzen om een helder beeld te vormen. Dit type telescoop wordt veel gebruikt door amateurastronomen om planeten, sterren en de maan te bestuderen.
Een voordeel van een refractortelescoop is de hoge mate van lichttransmissie, die een stuk hoger ligt dan de andere typen telescopen. De detailweergave van lenzentelescopen is ook erg goed ten opzichte van de andere telescooptypen. Een ander belangrijk voordeel is de duurzaamheid, een lenzentelescoop gaat namelijk erg lang mee. Tevens vindt er bij een refractortelescoop geen vervorming aan de randen plaats, ook wel coma genoemd.
Een van de nadelen van dit type sterrenkijker is dat er chromatische aberratie optreedt, waardoor een onechte kleur wordt weergegeven. Een ander nadeel is de hoge prijs van dit type telescoop, vanwege de dure lenzen die gebruikt worden.
Een reflectortelescoop, ook wel bekend onder de benamingen Newtontelescoop en spiegeltelescoop, vangt het licht op via het grote objectief en reflecteert het licht naar het oculair door middel van spiegels.
Voordelen van een reflectortelescoop zijn dat de prijs-kwaliteitverhouding erg goed is, dat dit type telescopen van het goedkoopste type zijn en dat ze heldere beelden voortbrengen.
Nadelen van dit type telescopen zijn de grootte en het gewicht, vaak zijn spiegeltelescopen erg groot en zwaar waardoor ze lastig mee te nemen zijn. Andere nadelen zijn het onderhoud van de spiegels, diffractie van het licht en dat er coma optreedt aan de randen van het beeld.
Een catadioptrische telescoop combineert in feite de technieken die door de andere typen sterrenkijkers gebruikt worden. Dit type telescoop gebruikt een lens om het licht binnen te laten komen, waarna deze lichtbundel met spiegels naar het oculair geleid wordt.
Voordelen van een catadioptrische telescoop is dat deze erg licht van gewicht en compact is. In tegenstelling tot refractortelescopen heeft dit type sterrenkijker geen last van chromatische aberratie. Ook is de helderheid erg goed en zijn er geen gekleurde ringen om sterren en planeten te zien. Catadioptrische telescopen zijn gemakkelijk in elkaar te zetten en zijn goede allround telescopen die draagbaar zijn.
Nadelen van dit type sterrenkijker zijn dat de kosten hoger liggen dan bij andere typen telescopen met dezelfde specificaties. Het contrastbereik is ook minder dan de andere typen telescopen. Catadioptrische telescopen beschikken ook over minder duidelijke beelden dan andere telescopen met dezelfde kracht en hetzelfde diafragma.
Er zijn veel accessoires die bij een telescoop gebruikt kunnen worden. Zo is er een aantal accessoires verkrijgbaar die het gebruik van de sterrenkijker uitbreiden en vergemakkelijken, zoals verwisselbare oculairen, camera adapters en verschillende kabels. Om het waargenomen beeld te beïnvloeden zijn er nog meerdere filters verkrijgbaar waarmee bijvoorbeeld de kleurweergave kan worden aangepast.
